Tuy nhiên, theo TS Diệp Văn Sơn việc lên thành phố cần phải có lộ trình nâng cấp vì nguồn lực không đủ để chia đều, nên thực hiện trước ở địa phương nào sẵn có điều kiện, thuận lợi. Ông cho hay: “Thành phố nhiều tham vọng nhưng cũng cần có sự sàng lọc. Đặc biệt khi thực trạng TP Thủ Đức hiện nay đang phát triển rất chậm, chưa đạt được như kỳ vọng”.
Cùng quan điểm trên, Phó giám đốc Học viện Khoa học Xã hội (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) PGS.TS Vũ Tuấn Hưng cho rằng việc chọn lựa lên quận hay thành phố không phải vấn đề, mà quan trọng mô hình phát triển của địa phương nên phù hợp điều kiện, lợi thế và giữ bản sắc sẵn có. Ví dụ, huyện Cần Giờ có điều kiện thuận lợi phát triển đô thị sinh thái còn Củ Chi và Hóc Môn cần tận dụng giá trị lịch sử nhằm thu hút du lịch.
Ông nói: “Thành phố hay quận không quan trọng, mà lên để làm gì và đem đến lợi ích gì cho người dân địa phương mới là vấn đề”. Ngoài ra, ông còn cho rằng lên thành phố là mong muốn ban đầu của các huyện, nhưng chính quyền TP HCM cần tính toán dựa trên định hướng của toàn thành phố.
Trước việc thông tin 5 huyện lên thành phố xuất hiện rộng rãi, KTS Ngô Anh Vũ lo ngại rằng việc đưa 5 huyện lên thành phố là lộ trình rất dài, chưa biết năm 2030 đạt được hay không, nhưng nguy cơ “sốt đất” luôn tiềm ẩn, khi mà người dân lầm tưởng huyện lên thành phố trong nay mai. Ông chia sẻ: “Tôi sợ người dân thấy sắp lên thành phố nên không lo sản xuất, kinh doanh mà ngồi chờ bán đất sẽ rất nguy hiểm” và chuyên gia này cũng cảnh báo khi giá đất tăng quá cao, sau này việc đầu tư hạ tầng gặp khó khăn vì chi phí giải phóng mặt bằng đội lên.
Đánh giá của Sở Nội vụ TP HCM thì những năm qua, 5 huyện ngoại thành có tốc độ đô thị hoá nhanh, nhiều khu đô thị, hạ tầng, tuyến cao tốc đã và đang hình thành. Trình độ dân trí, lối sống đô thị ở các huyện này không cách biệt quá lớn so với các quận nội thành. Do đó, việc định hướng đầu tư xây dựng các huyện trở thành quận hoặc thành phố; chuyển các xã, thị trấn thuộc huyện thành phường là cần thiết.
Theo kế hoạch, Sở Nội vụ sẽ hoàn thiện Đề án đầu tư – xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP HCM) trong giai đoạn 2021-2030 trình lên UBND thành phố trước ngày 30/9. Đồng thời, 5 huyện nói trên cũng tiến hành xây dựng đề án riêng. Vì thế, sau khi các đề án này được trình, chính quyền thành phố mới quyết định địa phương nào lên quận hoặc thành phố.